Thực hiện Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02 tháng 6 năm 2005 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp; Quyết định số 258/QĐ-TTg ngày 11/02/2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “ Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp”; dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh. Sở Tư pháp tỉnh Hà Giang đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành kế hoạch số: 87/KH-UBND ngày 29 tháng 9 năm 2010 về việc tổ chức thực hiện Đề án “Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp” trên địa bàn tỉnh Hà Giang; Xây dựng tờ trình trình UBND tỉnh ban hành Quyết định số: 3869/QĐ-UBND ngày 07 tháng 12 năm 2010 thành lập Ban chỉ đạo thực hiện Đề án "Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp” trên địa bàn tỉnh Hà Giang; Ban hành Quyết định số 3870/QĐ-UBND ngày 07 tháng 12 năm 2010 của UBND tỉnh về việc ban hành Quy chế và hoạt động của ban chỉ đạo thực hiện Đề án "Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp” trên địa bàn tỉnh Hà Giang; Ban hành Quyết định số 06/QĐ-BCĐGĐTP ngày 28/4/2011 về việc thành lập tổ thư ký giúp việc cho Ban chỉ đạo thực hiện Đề án.
Ban chỉ đạo hàng năm ban hành kế hoạch thực hiện Đề án và đã tổ chức được 02 lần họp ban chỉ đạo Đề án; Trình UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1366/QĐ-UBND ngày 12/7/2013 về việc thành lập Trung tâm pháp y tỉnh Hà Giang. Rà soát lại Ban chỉ đạo, tổ thư ký giúp việc Ban Chỉ đạo thực hiện Đề án "Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp" trên địa bàn tỉnh Hà Giang. Trình UBND tỉnh ban hành kế hoạch số 55/KH-UBND ngày 13/3/2013 triển khai thi hành Luật Giám định tư pháp. Xây dựng kế hoạch tổ chức tập huấn nghiệp vụ giám định tư pháp cho đội ngũ giám định viên năm 2012; Thực hiện phục vụ Đoàn kiểm tra thứ ba Ban chỉ đạo thực hiện Đề án đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp ở cấp Trung ương về việc triển khai, thực hiện Đề án "Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp" tại tỉnh Hà Giang, Thanh Hóa, Khánh Hòa, Kon Tum; Báo cáo tổng kết về tình hình thực hiện chế độ bồi dưỡng giám định tư pháp theo Quyết định số 74/2009/QĐ-CP; Đã rà soát lập danh sách cá nhân, tổ chức giám định viên tư pháp để đăng tải trên công thông tin điện tử của Bộ Tư pháp và Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang.
Thường xuyên rà soát đội ngũ cán bộ, đề nghị UBND tỉnh bổ nhiệm chức danh giám định tư pháp cho những đối tượng đủ điều kiện. Tổng số: 89 giám định viên, đã được cấp thẻ 68 giám định viên.
Kết quả đạt được trong 3 năm: năm 2011 Tổng số vụ việc 360 vụ việc, 2.052 yêu cầu; năm 2012: 371 vụ việc; 2.909 yêu cầu. So sánh với năm 2011 số vụ việc giảm 11 vụ; yêu cầu tăng 857 yêu cầu; năm 2013: 412 vụ việc, 2863 yêu cầu (tăng 41 vụ việc và giảm 46 yêu cầu so với cùng kỳ năm trước).
Luật giám định tư pháp số 13/2012/QH13 được Quốc hội thông qua ngày 20 tháng 6 năm 2012 Việc ban hành Luật có ý nghĩa quan trọng trong việc tháo gỡ những hạn chế, bất cập về thể chế, góp phần nâng cao chất lượng của hoat động tố tụng mà trọng tâm là bảo đảm việc phán quyết của tòa án được kịp thời, khách quan, đúng pháp luật. Nghị định số 85/2013/NĐ-CP ngày 29 tháng 7 năm 2013 Quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Giám định tư pháp; Hàng năm Bộ tư pháp cần tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ giám định và kiến thức pháp lý cho đội ngũ người giám định tư pháp theo yêu cầu và đặc thù của từng lĩnh vực giám định để áp dụng thống nhất trong toàn quốc. Hoạt động giám định tư pháp đã góp phần quan trọng trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm; kết luận giám định đúng đắn, khách quan giúp cho việc điều tra, truy tố xét xử các vụ án được nghiêm minh, đúng pháp luật, tránh được oan sai; giám định tư pháp còn là biện pháp hữu hiệu để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị can, bị cáo, người bị hại, các bên đương sự trong các vụ án hình sự, dân sự, hành chính. Cùng sự phát triển kinh tế- xã hội ở Hà Giang, hoạt động giám định tư pháp còn góp phần quan trọng đáp ứng nhu cầu xã hội về giám định ngoài hoạt động tố tụng.
Hoàng Hồng