Với vai trò là cơ quan thường trực Ban chỉ đạo, Sở Tư pháp tỉnh Hòa Bình đã  tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch số 05/KH-UBND ngày 17/01/2013 về triển khai thi hành Luật giám định tư pháp tại tỉnh Hòa Bình và tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền những nội dung cơ bản của Luật Giám định tư pháp về: Giám định viên tư pháp; Tổ chức giám định tư pháp; Hoạt động giám định tư pháp; Chi phí giám định tư pháp; Chế độ, chính sách trong hoạt động giám định; Trách nhiệm của các cơ quan nhà nước đối với tổ chức, hoạt động giám định tư pháp. Thông qua công tác tuyên truyền, đã góp phần nâng cao sự hiểu biết pháp luật của các cơ quan, tổ chức và toàn xã hội về hoạt động giám định tư pháp; trách nhiệm của các ngành, các cấp đối với hoạt động giám định tư pháp.

Qua một năm hoạt động, các cơ quan thành viên Ban chỉ đạo đã thực hiện và phối hợp thực hiện đúng nhiệm vụ, chức năng của mình về công tác giám định tư pháp. Trong đó: Sở Tư pháp đã phối hợp với các cơ quan liên quan, Ủy ban nhân dân cấp huyện tiếp tục lồng ghép, tuyên truyền Luật Giám định tư pháp; các mục tiêu, nhiệm vụ của Đề án đối với công tác Giám định tư pháp ở địa phương; Phối hợp với các Sở: Y tế, Tài chính, Xây dựng, Khoa học & Công nghệ, Tài nguyên & Môi trường, Văn hóa- Thể thao và Du lịch, Công an tỉnh hoàn thành việc rà soát, thống kê, lập danh sách Giám định viên tư pháp, Tổ chức giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh; báo cáo và đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, quyết định công bố trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh và gửi Bộ Tư pháp theo quy định của Luật Giám định tư pháp. Sở Y tế đã chỉ đạo Trung tâm pháp y, Bệnh viện đa khoa tỉnh khai thác, sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dụng của Bệnh viện phục vụ hoạt động giám định pháp y, đáp ứng yêu cầu của các cơ quan tiến hành tố tụng; Cử giám định viên, cán bộ của Trung tâm pháp y tham gia các lớp đào tạo dài hạn, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ do Trung ương tổ chức để nâng cao trình độ chuyên môn, tạo nguồn bổ nhiệm giám định viên Pháp y cho Trung tâm. Sở Xây dựng chỉ đạo Trung tâm kiểm định chất lượng công trình xây dựng khai thác, sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dụng phục vụ hoạt động giám định tư pháp xây dựng; chú trọng công tác phát triển, bồi dưỡng đội ngũ người làm công tác giám định tư pháp, đáp ứng yêu cầu của các cơ quan tiến hành tố tụng. Công an tỉnh cử cán bộ, chiến sĩ tham dự Hội nghị triển khai Luật Giám định tư pháp; tham gia các khóa đào tạo, tập huấn nghiệp vụ trong và ngoài nước do Trung ương và địa phương tổ chức để tạo nguồn nhân lực bổ nhiệm giám định viên Kỹ thuật hình sự; Bảo đảm cơ sở vật chất, kinh phí, thiết bị, phương tiện và các điều kiện thiết yếu khác cho Phòng Kỹ thuật hình sự thực hiện công tác giám định, đáp ứng yêu cầu của các cơ quan tiến hành tố tụng.

Đối chiếu với các mục tiêu của Đề án, thì đến thời điểm này, tỉnh Hòa Bình vẫn duy trì được 2 tổ chức giám định tư pháp là Trung tâm Pháp y (trực thuộc Sở Y tế); Phòng Kỹ thuật hình sự (trực thuộc Công an tỉnh) và 01 tổ chức chuyên môn đăng ký hành nghề giám định tư pháp đang hoạt động là Trung tâm kiểm định chất lượng công trình xây dựng (trực thuộc Sở Xây dựng) với tổng số 49 Giám định viên (gồm 12 giám định viên chuyên trách và 37 giám định viên kiêm nhiệm). Lĩnh vực giám định pháp y có 28 giám định viên; lĩnh vực Giám định Kỹ thuật hình sự có 07 GĐV, còn lại là các lĩnh vực khác. Trong năm 2013, các giám định viên đã thực hiện giám định 571 vụ (228 vụ thuộc lĩnh vực kỹ thuật hình sự và  340 vụ pháp y; 2 vụ về xây dựng và 1 vụ về Tài chính- Kế toán.

Nhìn chung, hoạt động giám định được thực hiện đúng quy định của pháp luật, đáp ứng yêu cầu của các cơ quan tố tụng trong công tác điều tra, truy tố, xét xử theo luật định, góp phần thúc đẩy cải cách tư pháp và phục vụ kịp thời nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, thì công tác giám định tư pháp ở tỉnh Hòa Bình cũng còn nhiều hạn chế, khó khăn về cơ sở vật chất như: Trung tâm pháp y chưa có trụ sở riêng (hiện vẫn phải đặt nhờ trụ sở tại Trung tâm truyền thông giáo dục sức khỏe tỉnh); các máy móc, thiết bị chuyên dụng hiện đại phục vụ cho công tác giám định  (cả pháp y và kỹ thuật hình sự) cũng chưa được trang bị nhiều.  Chưa kể đến sự thiếu hụt nguồn nhân lực để bổ nhiệm làm giám định viên pháp y tại tuyến tỉnh. Tại tuyến huyện, cũng chưa bố trí được người giám định tư pháp theo vụ việc. Ngay cả một ngành có sức hút cao như Công an, thì việc lựa chọn nhân lực để bổ nhiệm giám định viên cũng không dễ dàng gì.

Nguyên nhân chính là do mức đãi ngộ đối với giám định viên tư pháp chưa tương xứng với sự vất vả, phức tạp, độc hại của nghề giám định tư pháp; Chưa có quy định về cơ chế thu hút nguồn nhân lực làm công tác giám định tư pháp; Một số Ngành (trong đó có cả các ngành thành viên Ban Chỉ đạo), vẫn coi công tác giám định tư pháp là việc của riêng ngành tư pháp, nên thiếu sự phối hợp, thiếu sát sao với việc thực hiện các nhiệm vụ được phân công; chưa có sự chuẩn bị tích cực về nguồn nhân lực bổ sung cho đội ngũ giám định viên, người làm công tác giám định. Những khó khăn này, rất cần các ngành chức năng cùng chung tay gánh vác, mới có thể nâng cao hiệu quả công tác Giám định tư pháp trong tiến trình cải cách tư pháp ở địa phương trong những năm tiếp theo./.

Minh Ngọc