Tại buổi làm việc, các thành viên  viên Đoàn giám sát đặt các câu hỏi về tổ chức hoạt động và vai trò quản lý nhà nước của Sở Tư pháp; các lộ trình thực hiện các nội dung của Luật công chứng năm 2014 trên địa bàn tỉnh …

Lãnh đạo sở Tư pháp đã báo cáo về tình hình tổ chức của hoạt động công chứng và công tác quản lý nhà nước về hoạt động công chứng trên địa bàn tỉnh. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh hiện có 30 tổ chức hành nghề công chứng (trong đó có 02 Phòng công chứng nhà nước và 28 Văn phòng công chứng); có 60 công chứng viên, số công chứng viên đang hành nghề tại tổ chức hành nghề công chứng là 50 người.  Các tổ chức hành nghề công chứng được thành lập và hoạt động ở các huyện, thành phố, thị xã. Hiện nay, có 05 huyện chưa có tổ chức hành nghề công chứng là Quỳ Châu, Con Cuông, Kỳ Sơn, Tương Dương và Quế Phong. Đến nay UBND tỉnh đã có các quyết định chuyển giao thẩm quyền chứng thực hợp đồng, giao dịch từ UBND xã, phường, thị trấn sang tổ chức hành nghề công chứng thực hiện tại 10/15 đơn vị.

 Từ năm 2013 đến 6 tháng đầu năm 2015, các tổ chức hành nghề công chứng đã thực hiện được 33.903 hợp đồng, giao dịch ; Năm 2014 thực hiện 58.994 hợp đồng, giao dịch; 6 tháng đầu năm 2015 thực hiện 22.195 hợp đồng, giao dịch. Năm 2013 thu được 8.550.941.000đ phí công chứng, nộp ngân sách 2.764.873.000đ; năm 2014 thu được 13.868.531.000đ phí công chứng, nộp ngân sách 2.639.543.000đ; 6 tháng đầu năm 2015 thu được 4.570.432.000đ phí công chứng, nộp ngân sách 673.776.000 đ. Nhìn chung, các tổ chức hành nghề  công chứng từ sau khi thành lập đã đi vào hoạt động cơ bản tuân thủ đúng các quy định của pháp luật và Luật công chứng, đảm bảo thực hiện tốt công tác xã hội hóa công chứng trên địa bàn tỉnh, góp phần tích cực trong thực hiện tốt các giao dịch dân sự của tổ chức, cá nhân phục vụ phát triển kinh tế của tỉnh.

 Với  trách nhiệm giúp UBND cấp tỉnh thực hiện quản lý nhà nước về công chứng tại địa phương, Sở Tư pháp có trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại Luật công chứng và các văn bản quy phạm khác có liên quan, tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Công chứng năm 2014 trên địa bàn tỉnh Nghệ An, Quyết định quy định mức trần thù lao công chứng trên địa bàn tỉnh,  Quyết định ban hành tiêu chí xét duyệt hồ sơ thành lập văn phòng công chứng.

Hàng năm Sở Tư pháp đều ban hành Kế hoạch thanh, kiểm tra các lĩnh vực bổ trợ tư pháp trong đó có lĩnh vực công chứng. Qua công tác kiểm tra, đã phát hiện ra những sai phạm, đã yêu cầu các đơn vị được kiểm tra kịp thời chấn chỉnh, khắc phục trong thời gian sớm nhất (Năm 2013, đã thực hiện việc thanh, kiểm tra 13 tổ chức hành nghề công chứng; năm 2014 đã thành lập 02 Đoàn thanh, kiểm tra và đã thực hiện việc kiểm tra 10 tổ chức hành nghề công chứng; năm 2015 đã thành lập 02 Đoàn thanh, kiểm tra và thực hiện việc thanh, kiểm tra 19 tổ chức hành nghề công chứng)

Nhìn chung, các tổ chức hành nghề công chứng từ sau khi thành lập đã đi vào hoạt động cơ bản tuân thủ đúng các quy định của pháp luật. Việc xã hội hóa hoạt động công chứng đã mang lại hiệu quả rõ rệt, nâng cao sự an toàn pháp lý cho các giao dịch, hợp đồng, góp phần phòng ngừa vi phạm pháp luật trong các quan hệ giao dịch dân sự, kinh tế, thương mại... Bên cạnh đó, thông qua hoạt động tiếp người yêu cầu công chứng, tổ chức hành nghề công chứng đã tích cực tuyên truyền, tư vấn những quy định của pháp luật, nâng cao nhận thức và ý thức tuân thủ pháp luật cho người dân. Các tổ chức hành nghề công chứng đã thể hiện được vai trò và sự cần thiết trong đời sống xã hội, góp phần tích cực cho sự phát triển kinh tế, đóng góp cho ngân sách của tỉnh, giải quyết việc làm trên địa bàn tỉnh.

Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được hoạt động công chứng vẫn còn những hạn chế  tồn tại và những khó khăn vướng mắc: Nghệ An là một trong những tỉnh có số lượng tổ chức hành nghề công chứng nhiều, Thành phố Vinh có số lượng vượt quy hoạch; hoạt động công chứng đang còn nhiều bất cập, vì vậy vẫn còn có sự cạnh tranh không lành mạnh giữa một số tổ chức hành nghề công chứng. Các Văn phòng phải có giải pháp để chuyển đổi loại hình hoạt động sang công ty hợp danh theo quy định của Luật công chứng 2014 ; Tuy nhiên, nguồn công chứng viên đã bổ nhiệm và nguồn kế cận để bổ nhiệm không nhiều, khó đáp ứng được quy định của Luật.

 Kết luận buổi làm việc, đồng chí Thái An Chung ghi nhận những cố gắng của  Sở Tư pháp trong tham mưu triển khai thực hiện Luật công chứng trên địa bàn đạt được những kết qủa nhất định. Để khắc phục những tồn tại và nâng cao hiệu quả hoạt động công chứng trong thời gian tới cần tiếp tục thực hiện một số giải pháp: Đẩy mạnh  công tác tuyên truyền, tập huấn về Luật công chứng và các văn bản hướng dẫn có liên quan cho đội ngũ công chứng viên và nhân viên tại các tổ chức hành nghề công chứng; tăng cường công tác chỉ đạo, quản lý nhà nước hoạt động công chứng trên địa bàn tỉnh; thực hiệt tốt công tác kiểm tra, thanh tra hoạt động công chứng để đảm bảo lành mạnh hóa các tổ chức hành nghề công chứng, kịp thời xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động hành nghề công chứng.

Đẩy nhanh tiến độ và có giải pháp thành lập Hội công chứng của tỉnh; xây dựng cơ sở dữ liệu công chứng và quy chế khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu công chứng; tổ chức rà soát, quy hoạch các tổ chức hành nghề công chứng theo đúng quy định của Luật công chứng và các văn bản hướng dẫn có liên quan;

Đoàn cũng ghi nhận những kiến nghị đề xuất của Sở đối với các cơ quan Trung ương về thống nhất hoàn thiện văn bản và đối với HĐND, UBND tỉnh và các ngành có liên quan trong chỉ đạo phối hợp và quan tâm tạo điều kiện cấp hỗ trợ kinh phí đảm bảo để thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm như: rà soát quy hoạch, xây dựng phần mềm cơ sở dữ liệu công chứng, thành lập Hội công chứng viên khi Sở Tư pháp xây dựng Đề án để hoạt động công chứng trên địa bàn đạt kết quả./.

Nguyễn Quế Anh