Sở Tư pháp phối hợp với các Sở, ban, ngành và UBND các huyện, thành phố các cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc triển khai thực hiện Quy hoạch phát triển hành nghề công chứng. Sở Tư pháp tỉnh Hà Giang triển khai thực hiện Quyết định 250/QĐ-TTg ngày 10 tháng 02 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “ Xây dựng Quy hoạch tổng thể phát triển tổ chức hành nghề công chứng ở Việt Nam đến năm 2020”. Ngày 23 tháng 5 năm 2011 UBND tỉnh ban hành Đề án “ Quy hoạch phát triển tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn tỉnh Hà Giang đến năm 2020” và các văn bản hướng dẫn thi hành. Để đáp ứng nhu cầu công chứng ngày càng tốt hơn của cá nhân, tổ chức trên địa bàn tỉnh, phục vụ hiệu quả cho tiến trình phát triển kinh tế - xã hội, Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định số 357/QĐ-UBND ngày 04 tháng 3 năm 2014 về Kế hoạch triển khai thực hiện “Quy hoạch tổng thể phát triển tổ chức hành nghề công chứng đến năm 2020” trên địa bàn tỉnh Hà Giang, Sở Tư pháp đã tham mưu trình UBND tỉnh ban hành 05 Quyết định về việc chuyển giao việc chứng thực các hợp đồng, giao dịch từ UBND các xã, phường, thị trấn sang các tổ chức hành nghề công chứng, Công văn số 3763/UBND-NNTNMT ngày 10/11/2014 về việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản thực hiện quyền của người sử dụng đất. Sở Tư pháp đã tham mưu trình UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 27/KH-UBND ngày 04 tháng 02 năm 2015 của UBND tỉnh triển khai thi hành Luật công chứng năm 2014 trên địa bàn tỉnh Hà Giang, Quyết định số 85/QĐ-STP ngày 22 tháng 7 năm 2015 về việc thành lập Ban vận động Hội công chứng viên tỉnh Hà Giang. Sở Tư pháp tiếp tục tham mưu trình UBND tỉnh ban hành Quy định mức trần thù lao công chứng trên địa bàn tỉnh Hà Giang; tham gia dự thảo Tiêu chí xét duyệt hồ sơ đề nghị thành lập Văn phòng công chứng; Đề án thành lập Hội công chứng viên trên địa bàn tỉnh Hà Giang.
Sở Tư pháp tỉnh Hà Giang hàng năm xây dựng kế hoạch tổ chức thanh tra, kiểm tra về tổ chức và hoạt động công chứng từ năm 2012 đến năm 2014 tổng số 11 cuộc và năm 2015 đang thực hiện 03 cuộc thanh tra chuyên ngành góp phần phòng ngừa vi phạm pháp luật, đảm bảo giá trị pháp lý cho các hợp đồng, giao dịch, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bên khi tham gia quam hệ pháp luật dân sự, kinh tế, thương mại.
Hiện nay trên địa bàn tỉnh có 01 Phòng công chứng, 03 văn phòng công chứng và có 06 công chứng viên và 04 cán bộ đang thực tập tại các tổ chức hành nghề công chứng
*Về kết quả công chứng: Tổng số 21.738 vụ việc; lệ phí 5.978.327.000đ; Số tiền nộp ngân sách: 1.575.288.000đ. nộp thuế 252.266.00đ.
Nhìn chung, sự ổn định, phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh Hà Giang trong những năm gần đây đã làm gia tăng nhu cầu công chứng. Cùng với chủ trương xã hội hóa hoạt động công chứng, sự quan tâm đúng mức của các cấp, các ngành chức năng trong tỉnh đối với hoạt động công chứng; các tổ chức hành nghề công chứng đã chủ động đổi mới phương pháp làm việc, tăng cường hợp tác với các cơ quan, tổ chức có liên quan để đáp ứng nhu cầu công chứng của xã hội. Hoạt động công chứng đã có nhiều chuyển biến rõ rệt, số lượng công việc công chứng và lệ phí thu được ngày càng tăng, chất lượng giải quyết công việc của các tổ chức hành nghề công chứng dần dần được nâng lên theo hướng cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, xã hội hóa các dịch vụ hành chính công.
- Hạn chế, vướng mắc.
+ Hoạt động của một số tổ chức hành nghề công chứng thiếu tính chuyên nghiệp, chưa có sự liên kết trong hành nghề, cơ sở vật chất chưa đáp ứng yêu cầu. Việc đào tạo, phát triển đội ngũ công chứng viên còn thiếu tính quy hoạch, không có nguồn để bổ nhiệm công chứng viên. Chất lượng đội ngũ công chứng viên còn nhiều bất cấp, hạn chế.
+ Việc chuyển giao thẩm quyền chứng thực các hợp đồng, giao dịch từ UBND một số xã, thị trấn sang tổ chức hành nghề công chứng vẫn gặp một số khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn triển khai. Một số nơi chưa nhận thức đúng về công chứng, chứng thực vẫn còn nhầm lẫn giữa hai khái niệm này, có huyện đã có Quyết định chuyển giao nhưng vẫn không thực hiện. Người tham gia giao dịch hầu như không hiểu, chưa hiểu hết ý nghĩa, tầm quan trọng và lợi ích từ việc ký kết hợp đồng giao dịch thông qua công chứng.
+ Sự phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước về công chứng với các cơ quan đăng ký giao dịch bảo đảm, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất và các cơ quan tổ chức có liên quan chưa chặt chẽ dẫn đến việc quản lý thiếu thông tin, hiệu quả quản lý chưa cao.
- Nguyên nhân của những hạn chế.
+ Do điều kiện kinh tế - xã hội của tỉnh chưa phát triển mức thu nhập của người dân chưa đồng đều, nhu cầu sử dụng dịch vụ công chứng chưa cao dẫn đến việc phát triển nghề công chứng trên địa bàn còn chậm. Công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt pháp luật về công chứng, vai trò của công chứng viên chưa thấm sâu vào nhận thức cơ quan, tổ chức, cá nhân.
+ Công tác quản lý nhà nước về công chứng còn lỏng lẻo, chưa phát huy hết trách nhiệm trong việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công chứng. Công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho công chứng viên chưa được thường xuyên nên phần nào đã ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ công chứng viên.
Giải pháp thực hiện vướng mắc.
- Thứ nhất: Đảm bảo triển khai thực hiện có hiệu quả của Luật Công chứng 2014 và các văn bản pháp luật liên quan đến công chứng và Quy hoạch phát triên hành nghề công chứng; thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dữơng nghiệp vụ cho công chứng viên, tăng cường quản lý nhà nước đối với các tổ chức hành nghề công chứng; trong việc dự báo nhu cầu công chứng, trong việc thành lập và quản lý các tổ chức hành nghề công chứng.
- Thứ hai: Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về công chứng; thông tin; quảng bá về phát triển tổ chức hành nghề công chứng và vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của tổ chức hành nghề công chứng cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và nhân dân.
- Thứ ba: Tổ chức quán triệt nhận thức của các cấp, các ngành về bản chất, vai trò, ý nghĩa của hoạt động công chứng đối với cải cách tư pháp; đồng thời tuyên truyền sâu rộng về vị trí, vai trò của công chứng trong toàn xã hội để công chứng trở thành nhu cầu tự nguyện của nhân dân.
- Thứ tư: Chú trọng triển khai quy tắc đạo đức hành nghề công chứng cho các công chứng viên để nâng cao ý thức chấp hành pháp luật hạn chế thấp nhất những rủi ro trong hoạt động hành nghề công chứng. Triển khai thực hiện có hiệu quả Quy hoạch tổng thể phát triển tổ chức hành nghề công chứng đến năm 2020. Đảm bảo phát triển các tổ chức hành nghề công chứng theo đúng lộ trình quy hoạch, phân bổ rộng khắp trên địa bàn dân cư.
- Thứ năm: Nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý nhà nước về công chứng trong đó chú trọng, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, chấn chỉnh những sai phạm và những biểu hiện tiêu cực trong hoạt động hành nghề công chứng. Các văn bản có liên quan trong hoạt động công chứng, tăng cường mối liên hệ phối hợp giữa các Tổ chức hành nghề công chứng với cơ quan đăng ký quyền sử dụng đất, cơ quan thuế nhằm cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho ngươi dân thực hiện giao dịch.
Hoàng Hồng