Hà Giang: Đánh giá thực tiễn công tác giám định tư pháp và đẩy mạnh xã hội hóa giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh

        Trong những năm qua thực hiện Quyết định số 258/QĐ-TTg ngày 11/02/2010 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án “Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp. Kế hoạch số 87/KH-UBND ngày 29/9/2010 về việc tổ chức thực hiện Đề án “Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp” trên địa bàn tỉnh; Kế hoạch số 49/KH-UBND ngày 27/02/2017 về việc nâng cao chất lượng, hiệu quả và khắc phục những hạn chế trong hoạt động giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh.  Kế hoạch số 126/KH-UBND ngày 04/4/2018 thực hiện Đề án tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh Hà Giang năm 2023.
        Công tác phối hợp của giữa các cơ quan tư pháp với ngành chức năng trong công tác giám định tư pháp: Quản lý về giám định tư pháp thuộc trách nhiệm của nhiều Sở, ngành (Quản lý song trùng). Sở Tư pháp là cơ quan tham mưu UBND tỉnh giữ vai trò đầu mối.  Tuy nhiên, công tác này mới tập trung chủ yếu ở việc phối hợp, triển khai các văn bản có liên quan đến lĩnh vực giám định tư pháp tới các Sở, ngành để thực hiện. Công tác theo dõi, nắm bắt tình hình còn hạn chế. Nhiều Sở, ngành chưa thực sự quan tâm và thực hiện hết trách nhiệm của mình trong công tác quản lý nhà nước về giám định tư pháp trong phạm vi lĩnh vực mình phụ trách. Các cơ quan tiến hành tố tụng chưa thực sự quan tâm, chưa ban hành được quy định về chế độ thống kê, đánh giá, chưa chủ động đề xuất, phối hợp với các cơ quan quản lý giải quyết những vướng mắc, khó khăn về giám định trong hoạt động tố tụng. Công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động giám định tư pháp trong thời gian qua chưa thực hiện thường xuyên.
      Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 60 giám định viên tư pháp. Trong đó có 42 giám định viên tư pháp đang hoạt động tại 02 tổ chức giám định tư pháp Trung tâm pháp y và Phòng Kỹ thuật hình sự ,công an tỉnh và 18 giám định viên độc lập
 Thuận lợi: Được sự quan tâm, chỉ đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh nhận thức của các Sở, ngành về trách nhiệm được nâng cao, hoạt động giám định tư pháp được quan tâm đầy đủ hơn; kết luận giám định tư pháp kịp thời, chính xác là căn cứ để giải quyết đúng đắn vụ án, giải tỏa đối với dư luật xã hội trong một số vụ án nghiêm trọng, tạo điều kiện để cơ quan tiến hành tố tụng giải quyết vụ án được chính xác, khách quan.
Thể chế về tổ chức và hoạt động giám định tư pháp đã từng bước được hoàn thiện. Luật Giám định tư pháp, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2013 và Nghị định số 85/2013/NĐ-CP ngày 29/7/2013 quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật giám định tư pháp; tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, khẩn trương đưa Luật vào cuộc sống, thúc đẩy hoạt động giám định tư pháp phát triển. Đội ngũ giám định viên tư pháp trên địa bàn tỉnh đã được kiện toàn, phát triển về số lượng, đảm bảo về phẩm chất, đạo đức, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tinh thần trách nhiệm với việc được tăng cường.
Những  hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong hoạt động, quản lý giám định tư pháp.
Công  tác quản lý nhà nước đối với hoạt động giám định tư pháp còn nhiều bất cập, mô hình tổ chức và cơ chế hoạt động chưa phù hợp. Các tổ chức giám định tư pháp hoạt động theo mô hình ngành dọc, chức năng nhiệm vụ khác nhau. Vì vậy, việc quản lý nhà nước đối với hoạt động này trong thời gian qua chưa thật sự hiệu quả. xong chủ yếu chỉ quản lý thông qua báo cáo định kỳ, không quản lý tổ chức, con người, nghiệp vụ, kinh phí, cơ sở vật chất… Cơ sở vật chất của các tổ chức giám định tư pháp chưa đáp ứng được yêu cầu công việc giám định đặt ra, công tác bồi dưỡng chuyên ngành cho các giám định viên chưa được thường xuyên. Đặc biệt các lĩnh vực như Tài chính, Ngân hàng, Văn hóa, Giao thông…Việc trương cầu giám định chủ yếu theo yêu cầu của các cơ quan tiến hành tố tụng, các yêu cầu giám định của tổ chức và người dân ngoài tố tụng rất thấp.
Nguyên nhân: Công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động giám định tư pháp còn nhiều bất cập, mô hình tổ chức và cơ chế hoạt động chưa phù hợp.  Cơ sở vật chất trang bị cho đội ngũ giám định viên còn hạn chế (đặc biệt là đội ngũ giám định viên theo vụ việc). Cơ chế phối hợp thông tin giữa các cơ quan tiến hành tố tụng và cơ quan quản lý giám định về tình hình giám định viên và sử dụng kết quả giám định chưa có. Các lĩnh vực giám định tư pháp được xã hội hóa chưa có, do số vụ việc trên địa bàn không nhiều.
 Đề xuất giải pháp, kiến nghị:
Thứ nhất: Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước hơn nữa trong công tác giám định tư pháp vì giám định tư pháp là một nội dung của cải cách hành chính, cải cách tư pháp;  
Thứ hai: Sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Giám định tư pháp năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành về xã hội hóa hoạt động giám định tư pháp theo hướng hỗ trợ về tài chính, về cơ sở vật chất, về thuế… cho các tổ chức và cá nhân đăng ký hoạt động trong lĩnh vực giám định tư pháp (đặc biệt là khu vực miền núi);
Thứ ba:  Thiết lập và tăng cường cơ chế thông tin, phối hợp giữa các cơ quan quản lý và các cơ quan tiến hành tố tụng; Các bộ, ngành cần quan tâm thường xuyên mở các lớp bồi dưỡng, tập huấn về nghiệp vụ chuyên ngành cho đội ngũ giám định viên; Tăng cường về cơ sở vật chất, kinh phí để hỗ trợ cho hoạt động giám định tư pháp, đặc biệt là các tổ chức giám định tư pháp công lập.
Hoàng Hồng- Sở Tư pháp tỉnh Hà Giang
20/06/2018     
CỔNG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ BỘ TƯ PHÁP
Địa chỉ: 60 Trần Phú, Ba Đình, Hà Nội. Điện thoại: 024.62739718 - Fax: 024.62739359. Email: banbientap@moj.gov.vn; cntt@moj.gov.vn.
Giấy phép cung cấp thông tin trên internet số 28/GP-BC ngày 25/03/2005.
Trưởng Ban biên tập: Tạ Thành Trung - Phó Cục trưởng Cục CNTT
Ghi rõ nguồn Cổng thông tin điện tử Bộ Tư pháp (www.moj.gov.vn) khi trích dẫn lại tin từ địa chỉ này.
Chung nhan Tin Nhiem Mang